Articles

Cultuur is de erfenis van de adel van de wereld: Citatie

14 Apr 2025·8 min read
Articles

In oktober 1963 sprak André Malraux woorden die de geschiedenis van de culturele gedachte van de 20e eeuw hebben gemarkeerd. Hij verklaarde: “De cultuur is de erfenis van de nobiliteit van de wereld”. Deze zin, vol diepgang, weerklinkt nog steeds vandaag.

André Malraux cultuur erfgoed

Malraux, toen minister van Culturele Zaken van Frankrijk, deelde deze visie tijdens een reis naar Canada. Van 7 tot 15 oktober bezocht hij Ottawa en Quebec. Hij droeg een boodschap uit over het belang van de beschaving en het culturele erfgoed.

Op 11 oktober, tijdens een toespraak in Quebec, benadrukte Malraux een cruciale keuze. Hij sprak over de noodzaak om de culturele rijkdom te behouden om onze identiteit niet te verliezen. Deze verklaring werd de volgende dag uitgezonden op de radio van Inter actualités, en boeide een groot publiek.

Dit bezoek versterkte de banden tussen Frankrijk en Quebec. Het opende de weg naar een nieuw tijdperk van culturele samenwerking. De nobiliteit waar Malraux het over heeft, is niet die van het bloed, maar die van de geest. Het is een erfenis die universeel is en die iedereen zich kan toe-eigenen.

Wie zei dat cultuur de erfenis is van de nobiliteit van de wereld

De zin “De cultuur is de erfenis van de nobiliteit van de wereld” wordt toegeschreven aan André Malraux. Deze Franse denker van de 20e eeuw heeft de literatuur en de politiek gemarkeerd. Hij beschouwde de schone kunsten en de humanities als een patrimonium dat essentieel is voor onze menselijkheid.

André Malraux: de man achter de quote

André Malraux was een schrijver, een intellectueel en een Franse politicus. Hij was minister van Staat belast met Culturele Zaken, onder het presidentschap van generaal de Gaulle, van 1959 tot 1969. Zijn visie op cultuur als een eenheidskracht werd gevormd door zijn passie voor kunst en literatuur.

De historische context van de toespraak in Quebec

Malraux sprak deze woorden tijdens een bezoek aan Quebec, van 7 tot 15 oktober 1963. Dit bezoek vond plaats tijdens de Stille Revolutie, een periode van grote sociale en culturele veranderingen. Zijn doel was om de culturele banden tussen Frankrijk en Quebec te versterken.

Het belang van deze verklaring in 1963

Deze verklaring had een aanzienlijke impact in die tijd. Het benadrukte het belang van cultuur als een gemeenschappelijk erfgoed, dat de nationale grenzen overstijgt. Malraux beschouwde cultuur als een middel om de volkeren dichter bij elkaar te brengen en wederzijds begrip te bevorderen. Dit was bijzonder relevant in de context van de Frans-Quebecse relaties.

De essentie van cultuur volgens André Malraux

André Malraux, een figuur van de Franse intellectuele aristocratie, heeft onze begrip van cultuur diepgaand beïnvloed. Voor hem was het culturele patrimonium meer dan een erfenis; het was een levenskracht tegen vergetelheid en de dood.

Malraux beschouwde cultuur als “de enige kracht die we hebben tegenover het element van de nacht”. Deze visie benadrukt de essentiële rol van geleerdheid en kunst in onze samenleving. Hij zag het kunstwerk als “datgene wat aan de dood is ontsnapt”, wat de duurzaamheid van menselijke creatie symboliseert.

Zijn concept van cultuur overstijgt de grenzen van tijd en ruimte. Voor Malraux was het culturele patrimonium een middel om de vervaging te bestrijden, om een blijvende indruk in de geschiedenis achter te laten. Deze visie heeft zijn culturele beleid beïnvloed, met name met de oprichting van de Huizen van Cultuur.

Sinds de opening van het eerste Huis van Cultuur in Bourges in 1963, inspireert de erfenis van Malraux nog steeds vandaag. Zijn doel was om in elk Frans departement een Huis van Cultuur te creëren. Hij wilde kunst toegankelijk maken voor iedereen, zonder sociale onderscheidingen.

Malraux legde de fundamenten voor een culturele democratisering. Hij wenste dat elke jongere “echte contact had met zijn nationale erfgoed en de glorie van de geest van de mensheid”. Deze visie blijft centraal in de debatten over het culturele beleid in Frankrijk, tussen “cultuur voor iedereen” en “cultuur voor ieder individu”.

De rol van de minister van Culturele Zaken

In 1959 richtte generaal de Gaulle het ministerie van Culturele Zaken op, waarbij hij de leiding toevertrouwde aan André Malraux. Deze initiatief revolutioneerde het culturele beleid in Frankrijk, waarbij cultuur, inclusief zijn hedendaagse culturele waarde, als regeringsprioriteit werd vastgesteld.

De oprichting van het ministerie van Cultuur

Het nieuwe ministerie heeft als doel de toegang tot cultuur te democratiseren en het nationale erfgoed te beschermen. Malraux, een gerenommeerde schrijver en intellectueel, brengt zijn expertise en visie naar deze essentiële rol.

Culturele initiatieven onder Malraux

Malraux lanceert verschillende projecten onder zijn impuls. De Huizen van Cultuur, moderne gebouwen, zijn ontworpen om kunst en cultuur overal in Frankrijk te bevorderen. In tien jaar worden acht van deze Huizen geopend, waaronder die van Le Havre in 1961 en Grenoble in 1968.

De visie van culturele democratisering

Malraux streeft ernaar om cultuur toegankelijk te maken voor alle Fransen. Hij introduceert innovaties zoals het systeem van voorschotten op opbrengsten voor de filmindustrie. Deze visie revolutioneert het Franse culturele landschap, waarbij cultuur wordt vastgesteld als de basis van de beschaving en een erfgoed dat moet worden doorgegeven.

In 2019 viert het ministerie van Cultuur zijn 60-jarig bestaan, wat de blijvende impact van Malraux's visie op het Franse culturele erfgoed benadrukt.

De Huizen van Cultuur: Een concreet erfgoed

De Huizen van Cultuur belichamen een vlaggenschipproject van André Malraux, gericht op het democratiseren van de toegang tot de schone kunsten en de humanities. Deze “moderne kathedralen” waren ontworpen om een toegankelijk cultureel erfgoed voor alle Fransen te bieden.

Het ambitieuze project van de moderne kathedralen

Malraux wilde 90 Huizen van Cultuur oprichten, één per departement. Dit grote project had als doel kunst en cultuur dichter bij het volk te brengen. Het was bedoeld om het culturele landschap van Frankrijk te transformeren.

Huizen van de Cultuur erfgoed

De impact op culturele democratisering

De Huizen van Cultuur hebben een essentiële rol gespeeld in de democratisering van de toegang tot cultuur. Ze hebben een breder publiek in staat gesteld om de schone kunsten en de humanities te ontdekken. Dit heeft bijgedragen aan de verrijking van de cultuur van de Franse samenleving.

De balans van de prestaties

De balans van de prestaties is gemengd. In tien jaar zijn er slechts een tiental Huizen van Cultuur gebouwd, ver onder het oorspronkelijke doel. Toch is hun impact op het Franse culturele landschap onmiskenbaar.

JaarEvenementImpact
1959Oprichting van het ministerie van CultuurBasis voor culturele projecten
1963Verdeling van de toezicht op verenigingenMislukkingen in de overeenstemming met de realiteit
1966Eerste Wereldfestival van NegerkunstInternationale culturele opening
1968Inwijding van het Huis van Cultuur van GrenobleSymbool van de visie van Malraux

De relatie Frankrijk-Quebec door cultuur

Het bezoek van André Malraux aan Quebec in 1963 markeerde een keerpunt in de culturele relaties tussen Frankrijk en Quebec. Deze ontmoeting vindt plaats in de context van de Stille Revolutie, een periode van snelle modernisering van de Quebecse samenleving.

De Frans-Quebecse nauwer aansluiting is gebaseerd op een gedeeld linguïstisch en cultureel erfgoed. De oprichting van het ministerie van Culturele Zaken van Quebec in de jaren 1960 illustreert het belang dat wordt gehecht aan het behoud van de Quebecse culturele identiteit.

De geleerdheid en de beschaving van Frankrijk hebben een bijzondere weerklank in Quebec. De meerderheid van de bevolking beschouwt cultuur als nauw verbonden met onderwijs en kunst. Deze culturele affiniteit vindt zijn oorsprong in een gedeelde geschiedenis, die teruggaat tot het Franse Regime (1608-1760).

Culturele uitwisselingen tussen Frankrijk en Quebec hebben de Quebecse identiteit versterkt in het licht van de uitdagingen van de moderniteit. Het idee van “culturele soevereiniteit” komt op, wat het belang benadrukt van het behoud van een unieke erfenis in een overwegend Engelstalige Noord-Amerikaanse context.

JaarEvenementCulturele impact
1960Begin van de Stille RevolutieModernisering van de Quebecse samenleving
1961Oprichting van het ministerie van Culturele Zaken van QuebecVersterking van de culturele identiteit
1963Bezoek van Malraux aan QuebecCulturele nauwer aansluiting Frankrijk-Quebec

Deze initiatieven hebben de transatlantische culturele banden versterkt. Ze hebben een verrijkend dialoog bevorderd tussen twee Franstalige samenlevingen die een gemeenschappelijk erfgoed delen, terwijl ze hun eigen specificiteiten ontwikkelen, met name de Quebecse identiteit.

Het culturele erfgoed als verzet tegen vergetelheid

Het culturele erfgoed is essentieel om ons verleden levend te houden. Het is ontwikkeld buiten de grenzen van de aristocratie en de nobiliteit. Vandaag de dag is het toegankelijk voor iedereen, wat een gemeenschappelijk erfgoed symboliseert. De overdracht van dit erfgoed is cruciaal voor het behoud van onze collectieve herinnering.

De cultuur tegenover de moderniteit

Geconfronteerd met de constante evolutie is cultuur een pilaar tegen vergetelheid. Musea, die zijn uitgegroeid tot de wachters van ons verleden, zijn in de 19e eeuw ontstaan. In Frankrijk markeerde de komst van de functie van inspecteur-generaal van historische monumenten in 1830 het begin van een officiële bescherming van ons erfgoed.

De kunst als overwinning op de dood

Kunst overstijgt de tijd en daagt de dood uit. De heliografische missie van de jaren 1850 is een voorbeeld van deze wil om ons erfgoed te behouden. Door de bedreigde monumenten te documenteren, heeft het waardevolle archieven gecreëerd die ons architectonisch erfgoed hebben vereeuwigd.

cultureel erfgoed

De overdracht van cultureel erfgoed

De overdracht van ons culturele erfgoed is vitaal om de generaties met elkaar te verbinden. UNESCO, met zijn werelderfgoedlijst, getuigt van de internationale inzet om ons erfgoed te behouden. Deze erkenning benadrukt het belang van ons culturele erfgoed in de definitie van onze collectieve identiteit.

PeriodeSleutelmomentImpact op het culturele erfgoed
1790Eerste gebruik van de term “historisch monument”Begin van het bewustzijn van het behoud van erfgoed
1830Oprichting van de functie van inspecteur-generaal van historische monumentenInstitutionalisering van de bescherming van erfgoed
Jaren 1850Lancering van de heliografische missieDocumentatie en visuele bescherming van architectonisch erfgoed
20e eeuwOprichting van de werelderfgoedlijst van UNESCOInternationale erkenning van het belang van cultureel erfgoed

De culturele nobiliteit in de moderne wereld

In onze huidige samenleving breidt de culturele nobiliteit zich aanzienlijk uit. Het culturele erfgoed, symbool van onze collectieve kennis, staat voor nieuwe uitdagingen. De bescherming van dit erfgoed, cruciaal voor onze identiteit, wordt een belangrijk probleem.

De uitdagingen van culturele bescherming

Globalisering en digitalisering veranderen onze waarneming van cultuur. Lokale tradities vermengen zich met wereldwijde invloeden, wat een complex cultureel landschap vormt. Deze snelle evolutie roept de vraag op over het behoud van ons erfgoed.

De geleerdheid, ooit voorbehouden aan een minderheid, opent zich voor de massa's dankzij moderne technologieën. Deze grotere toegankelijkheid kan echter leiden tot oppervlakkigheid. De culturele nobiliteit ligt in het vermogen om diepgaand te duiken en deze kennis op een diepgaande manier over te dragen.

De universaliteit van cultureel erfgoed

De cultuur, in zijn universele dimensie, overstijgt geografische grenzen. Het verenigt de mensheid over nationale grenzen heen. Dit idee, dat Malraux dierbaar was, vindt zijn betekenis in onze verbonden wereld.

TijdperkDefinitie van cultuur
16e eeuwEerste attestatie van de figuurlijke betekenis
1871Complex dat kennis, overtuigingen, kunst, moraal, recht en gewoonten omvat
1950Geheel van symbolische systemen

Het culturele erfgoed, verre van statisch, evolueert voortdurend. Het vernieuwt zich door de uitwisselingen tussen culturen, wat ons erfgoed verrijkt. Deze universaliteit van cultuur is een schild tegen onwetendheid en intolerantie.

Conclusie

De visie van André Malraux op cultuur als de erfenis van de nobiliteit van de wereld weerklinkt nog steeds vandaag. Zijn gedachte heeft ons begrip van kunst en zijn rol in de samenleving diepgaand beïnvloed. Hij beweerde dat artistieke creatie betekenis geeft aan een chaotische wereld, een idee dat nog steeds relevant is.

Malraux benadrukte het belang van de “scheppende capaciteit” van de mens, een creatief vermogen dat voor het eerst in de geschiedenis werd erkend. Dit perspectief heeft een nieuwe weg geopend tussen kunst en de wereld. De artistieke betekenissen evolueren met elk tijdperk, wat een constante flexibiliteit en aanpassing biedt.

Het culturele erfgoed, zoals Malraux het heeft geconcipieerd, overstijgt grenzen en tijdperken. Het nodigt ons uit om kunst te zien als een universele taal, in staat om de mensheid door de eeuwen heen te communiceren. Deze visie benadrukt onze collectieve verantwoordelijkheid voor het behoud en de overdracht van dit nobele culturele erfgoed.

Related