Cultureel erfgoed: definitie en belang

Het cultureel erfgoed omvat verschillende elementen zoals artefacten, monumenten en locaties. Ze hebben historische, artistieke en sociale waarden. Er is ook het materieel erfgoed en het immaterieel cultureel erfgoed, zoals tradities en ambachten.

Dit erfgoed is essentieel voor onze identiteit en onze geschiedenis. Het moet worden bewaard voor toekomstige generaties. Het helpt ook om de culturele diversiteit te behouden en bevordert de interculturele dialoog.

Het werelderfgoed van UNESCO toont de culturele rijkdom van onze planeet. De conservatie van dit erfgoed, materieel of immaterieel, is cruciaal. Landen stellen beschermings en waarderings beleid op.

Het cultureel toerisme helpt om dit erfgoed te bevorderen. Het maakt het publiek meer bewust van de waarde ervan.

Wat is cultureel erfgoed?

Het cultureel erfgoed is een rijk en complex concept. Het omvat goederen, materieel of immaterieel, met een artistieke, historische of culturele waarde. Dit kan een gebouw, een traditie of een ambacht zijn. Het cultureel erfgoed is de erfenis van onze gemeenschappen en naties.

Definitie van cultureel erfgoed

Het cultureel erfgoed kan privé of van de staat zijn. Het wordt bewaard, gerestaureerd en gedeeld met het publiek. Het is onderverdeeld in twee categorieën:

• Materieel erfgoed, dat gebouwen, architectuur, archeologische sites en meer omvat.
• Immaterieel erfgoed, dat tradities, ambachten en culturele kennis omvat.

Deze elementen van het cultureel erfgoed tonen de diversiteit van culturen. Hun behoud is essentieel voor toekomstige generaties.

Materieel en immaterieel erfgoed

Het cultureel erfgoed is verdeeld in twee grote delen: het materieel erfgoed en het immaterieel erfgoed. Elk type is cruciaal om de erfenis van een gemeenschap te behouden en te delen.

Het zogenaamde “materieel” erfgoed

Het materieel cultureel erfgoed omvat tastbare goederen zoals gebouwen, architectuur en historische sites. Het omvat ook kunstobjecten en industrieel erfgoed. Deze elementen tonen de geschiedenis en identiteit van een gemeenschap.

Het zogenaamde “immaterieel” erfgoed

Het immaterieel cultureel erfgoed omvat mondelinge tradities, podiumkunsten, en rituelen. Het omvat ook kennis van traditioneel ambacht. Dit erfgoed is kwetsbaar maar vitaal voor de culturele diversiteit.

Het materieel erfgoed en het immaterieel erfgoed vormen de kern van het cultureel erfgoed. Ze bieden een compleet beeld van de erfenis van een samenleving. Ze verrijken en beschermen tradities.

Ontstaan en erkenning van cultureel erfgoed

Het begrip cultureel erfgoed begon in de middeleeuwen en de renaissance. In die tijd begon men na te denken over het behoud van speciale objecten.

Erfgoed in de middeleeuwen en de renaissance

De eerste elementen die als erfgoed werden gezien, waren de relieken van heiligen, de regalia, en de verzamelingen van koninklijke en prinselijke bibliotheken. Ook de archieven van religieuze en koninklijke instellingen en de oude gebouwen waren daarbij inbegrepen. In de renaissance, in Italië, begon het Europese cultureel erfgoed zich te vormen met schatten en verzamelingen.

De genese van het begrip erfgoed is verbonden met deze tijdperken. Men begon geleidelijk de waarde van deze objecten en plaatsen te begrijpen. Dit creëerde het erfgoed in de middeleeuwen en het erfgoed in de renaissance.

Deze erkenning opende de weg voor de officiële bescherming van cultureel erfgoed. Deze bescherming is in de loop der eeuwen versterkt.

Het idee van erfgoed tijdens de Verlichting

De 18e eeuw, gekenmerkt door de Verlichting, zag de geboorte van het idee van erfgoed. De Franse Revolutie was cruciaal voor de bescherming van culturele goederen. Het rapport van abbé Grégoire benadrukt dat “publieke respect vooral de nationale objecten omringt die, omdat ze van niemand zijn, het bezit van iedereen zijn”.

Quatremère de Quincy ziet het erfgoed als een geheel, waarbij de plaats belangrijker is dan het object. Maar deze bescherming evolueerde langzaam. De eerste beschermde goederen waren vooral kunstwerken en boeken.

• Het erfgoed tijdens de Verlichting begint te ontstaan
• De Franse Revolutie speelt een belangrijke rol in de bescherming van culturele goederen
• Het abbé Grégoire bevestigt dat het erfgoed het bezit van iedereen is
• Quatremère de Quincy ontwikkelt een visie op het erfgoed die gericht is op de plaats in plaats van op het object
• De bescherming van het erfgoed wordt geleidelijk opgezet, voornamelijk voor kunstwerken en boeken

Structurering van de bescherming van erfgoed in de 19e eeuw

De 19e eeuw zag de organisatie van de bescherming van cultureel erfgoed in Frankrijk. In 1804 gaf de staat de bibliotheken die voortkwamen uit revolutionaire inbeslagnames aan de gemeenten. Het ministerie van Onderwijs houdt toezicht op hen. Verschillende circulaires moedigen het behoud en de verrijking van deze collecties aan.

Een functie van Inspecteur van bibliotheken wordt gecreëerd. Hij heeft als taak om de collecties te beschermen. Deze inspecteurs zorgen voor goed beheer en behoud van het erfgoed van de Franse bibliotheken.

Een wettelijk en administratief kader ontwikkelt zich om het erfgoed in Frankrijk te beschermen. Deze evolutie toont het groeiende belang aan van het behoud van de culturele schatten van het land.

De 19e eeuw is cruciaal voor de erkenning en het behoud van het Franse cultureel erfgoed. Dit legt de basis voor internationale acties in de 20e eeuw.

Internationale erkenning in de 20e eeuw

Na de Eerste Wereldoorlog breidt het begrip cultureel erfgoed zich uit. De Internationale Commissie voor Intellectuele Samenwerking wordt in 1921 opgericht. Deze zal later de UNESCO worden. Deze organisatie is cruciaal voor de bescherming en bevordering van het wereldwijde cultureel erfgoed.

Na de Tweede Wereldoorlog wordt de UNESCO opgericht in 1945. In 1972 creëert ze de Convention for the Protection of the World Cultural and Natural Heritage. Deze conventie maakt het mogelijk om sites van werelderfgoed te registreren, ook in Frankrijk.

In Frankrijk officialiseert het decreet van 10 februari 1976 deze conventie. Dit geeft internationale erkenning aan het Franse werelderfgoed. Veel sites in Frankrijk worden nu erkend op deze lijst, wat de rijkdom en diversiteit van ons cultureel erfgoed toont.

Wat is immaterieel cultureel erfgoed?

Het immaterieel cultureel erfgoed omvat tradities, uitdrukkingen, kennis en ambachten die van generatie op generatie worden doorgegeven. Het is cruciaal om de culturele diversiteit te behouden in het licht van de globalisering. Dit erfgoed, kwetsbaar maar waardevol, versterkt de sociale cohesie en identiteit. Het verbindt het verleden, het heden en de toekomst.

Het immaterieel cultureel erfgoed wordt erkend wanneer gemeenschappen het identificeren en waarderen. De UNESCO is essentieel voor de erkenning en de intergenerationele overdracht.

Het immaterieel cultureel erfgoed is van vitaal belang voor het doorgeven van tradities en kennis. Het bevordert de culturele diversiteit en de sociale cohesie binnen gemeenschappen.

Conclusie

Het cultureel erfgoed, materieel of immaterieel, is zeer waardevol. Het creëert de identiteit en geschiedenis van een gemeenschap. Het is cruciaal om het te behouden en door te geven om de culturele diversiteit te waarborgen.

De historische monumenten, tradities en ambachtelijke vaardigheden zijn enkele van de elementen die beschermd moeten worden. Ze moeten gewaardeerd worden zodat toekomstige generaties ervan kunnen profiteren.

De staten en UNESCO werken hard om dit rijke erfgoed te behouden. De bescherming en de overdracht van het erfgoed zijn essentieel. Ze waarborgen de duurzaamheid van het belang van cultureel erfgoed in onze samenlevingen.

Het cultureel erfgoed, met zijn diversiteit, vormt de identiteit van een volk. Het reflecteert zijn geschiedenis. Het is een verbinding tussen het verleden, het heden en de toekomst. Het moet worden onderhouden en gevierd voor toekomstige generaties.